Các tiêu chuẩn béo phì châu Á và cách đánh giá chính xác

Các tiêu chuẩn béo phì châu Á khác biệt so với tiêu chuẩn phương Tây do đặc điểm cơ thể, tỷ lệ mỡ và nguy cơ mắc bệnh chuyển hóa của người châu Á. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cách đánh giá béo phì theo tiêu chuẩn châu Á và biện pháp kiểm soát cân nặng hiệu quả.

---

1. Béo phì là gì?​

Béo phì là tình trạng cơ thể tích lũy quá nhiều mỡ thừa, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Để đánh giá béo phì, người ta thường sử dụng chỉ số khối cơ thể (BMI - Body Mass Index) và các chỉ số khác như tỷ lệ mỡ cơ thể, vòng eo, vòng hông.
Ở người châu Á, ngưỡng đánh giá béo phì khác biệt so với phương Tây do cơ địa dễ tích tụ mỡ nội tạng, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch dù chỉ số BMI không quá cao.

---

2. Các tiêu chuẩn béo phì châu Á theo chỉ số BMI​

Chỉ số BMI là thước đo phổ biến nhất để đánh giá béo phì. Công thức tính BMI:
BMI=Ca^nnặng(kg)Chie^ˋucao(m)2BMI = \frac{Cân nặng (kg)}{Chiều cao (m)^2}BMI=Chie^ˋucao(m)2Ca^nnặng(kg)

Bảng phân loại béo phì theo tiêu chuẩn châu Á (Tổ chức Y tế Thế giới - WHO và Hiệp hội Đái tháo đường châu Á)​

So sánh với tiêu chuẩn phương Tây​

• Ở phương Tây, người ta chỉ coi BMI từ ≥ 25 là béo phì, trong khi tiêu chuẩn châu Á đã xếp BMI ≥ 23 là thừa cân.
• Nguyên nhân là do người châu Á có xu hướng tích tụ nhiều mỡ nội tạng hơn so với người phương Tây, dù BMI thấp hơn nhưng vẫn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

---

3. Các tiêu chuẩn béo phì châu Á theo vòng eo​

Vòng eo (WC - Waist Circumference) là một tiêu chí quan trọng khác để đánh giá béo phì, đặc biệt là béo phì nội tạng.

Tiêu chuẩn vòng eo của người châu Á​

• Nam giới: Vòng eo ≥ 90 cm được xem là béo phì.
• Nữ giới: Vòng eo ≥ 80 cm được xem là béo phì.

Tại sao vòng eo quan trọng?​

• Người châu Á có tỷ lệ béo phì nội tạng cao hơn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường type 2 dù chỉ số BMI chưa quá cao.
• Nhiều nghiên cứu cho thấy vòng eo là yếu tố dự báo nguy cơ bệnh tim mạch chính xác hơn BMI.

---

4. Các tiêu chuẩn béo phì châu Á theo tỷ lệ mỡ cơ thể​

Ngưỡng tỷ lệ mỡ cơ thể (% body fat) ở người châu Á​

• Nam giới:
  • Bình thường: 10 - 20%
  • Thừa cân: 20 - 24%
  • Béo phì: ≥ 25%
• Nữ giới:
  • Bình thường: 18 - 28%
  • Thừa cân: 28 - 34%
  • Béo phì: ≥ 35%

Cách đo tỷ lệ mỡ cơ thể​

• Dùng máy đo InBody hoặc máy đo bioelectrical impedance analysis (BIA) tại các phòng khám, trung tâm thể hình.
• Dùng thước kẹp da (skin caliper) để đo độ dày lớp mỡ dưới da.

---

5. Béo phì ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?​

Người châu Á có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cao hơn nếu bị béo phì, ngay cả khi BMI chưa quá cao.

5.1. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch​

• Mỡ nội tạng làm tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nguy cơ nhồi máu cơ tim.
• Người châu Á có tỷ lệ mắc hội chứng chuyển hóa cao hơn người phương Tây.

5.2. Nguy cơ mắc tiểu đường type 2​

• Tích tụ mỡ nội tạng làm giảm độ nhạy insulin, dễ gây rối loạn đường huyết.
• Tiểu đường ở người châu Á thường xuất hiện sớm hơn do cơ địa dễ tích trữ mỡ bụng.

5.3. Tác động tiêu cực đến hệ xương khớp​

• Trọng lượng lớn gây áp lực lên khớp gối, cột sống, dẫn đến viêm khớp, thoái hóa khớp.
• Nguy cơ loãng xương cao hơn do rối loạn hormone và chuyển hóa chất béo.

---

6. Cách kiểm soát cân nặng theo tiêu chuẩn châu Á​

Để duy trì cân nặng hợp lý và giảm nguy cơ béo phì, hãy áp dụng các biện pháp sau:

6.1. Kiểm soát chế độ ăn uống​

• Giảm tinh bột tinh chế: Tránh cơm trắng, bánh mì trắng, thay bằng gạo lứt, yến mạch.
• Hạn chế đồ ngọt và thực phẩm chế biến sẵn: Giảm đường, đồ chiên rán, thức ăn nhanh.
• Tăng cường rau xanh và protein: Ăn nhiều rau, ức gà, cá, trứng để duy trì khối cơ.

6.2. Tăng cường vận động​

• Tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần: Chạy bộ, bơi lội, yoga giúp đốt cháy mỡ thừa.
• Kết hợp cardio và tập cơ: Giúp duy trì vóc dáng, giảm mỡ nội tạng hiệu quả.

6.3. Kiểm soát stress và ngủ đủ giấc​

• Căng thẳng kéo dài làm tăng hormone cortisol, gây tích tụ mỡ bụng.
• Ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm giúp cơ thể duy trì quá trình trao đổi chất.

---

7. Kết luận​

Các tiêu chuẩn béo phì châu Á có sự khác biệt so với phương Tây do đặc điểm cơ địa và nguy cơ bệnh lý cao hơn. BMI ≥ 23 đã được coi là thừa cân, BMI ≥ 25 là béo phì, cùng với vòng eo ≥ 90 cm (nam) và ≥ 80 cm (nữ) được xem là nguy cơ cao.
Để kiểm soát cân nặng, bạn cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thường xuyên và theo dõi sức khỏe định kỳ. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe và duy trì vóc dáng cân đối!